- PHÂN LOẠI
-
NHẬP VIỆN VÀ
TỬ VONG SỚM - CHẤT LƯỢNG
CUỘC SỐNG -
CHỨC NĂNG
HÔ HẤP -
ĐỘT QUỴ VÀ
NGUY CƠ TIM MẠCH
ĐỢT CẤP LÀ TÌNH TRẠNG TRIỆU CHỨNG BPTNMT NẶNG LÊN TRONG THỜI GIAN NGẮN ĐÒI HỎI ĐIỀU TRỊ BỔ SUNG7
- Theo GOLD9, đợt cấp BPTNMT có thể:
- Nhẹ: chỉ cần điều trị với SABA.
- Trung bình: cần điều trị với SABA và kháng sinh và/hoặc Costocosteroid.
- Nặng: phải nhập viện hoặc nhập cấp cứu.
- Hầu hết các bệnh nhân BPTNMT sẽ trải qua đợt cấp10-12.
- Hơn 70% bệnh nhân BPTNMT có thể trải qua ít nhất 1 đợt cấp trong vòng 3 năm đầu tiên sau khi được chẩn đoán10-12.
- Tỉ lệ trung bình đợt cấp BPTNMT trên toàn cầu > 0,5/bệnh nhân - phụ thuộc mức độ nặng của BPTNMT và các yêu tố khác12-18.
ĐỢT CẤP BPTNMT CÓ THỂ LÀM TĂNG NGUY CƠ NHẬP VIỆN DO BPTNMT VÀ TỬ VONG SỚM18
- Chỉ một đợt cấp BPTNMT làm tăng 21% nguy cơ nhập viện4.
- Mức độ nặng của BPTNMT, tần suất đợt cấp và đợt cấp BPTNMT càng nặng đều liên quan đến tăng nguy cơ tử vong4.
- 22% bệnh nhân BPTNMT tử vong trong vòng một năm sau đợt cấp nhập viện đầu tiên (nghiên cứu đoàn hệ trên 4.204 bệnh nhân BPTNMT)19.
- Hơn 70% bệnh nhân BPTNMT trải qua đợt cấp trong vòng 3 năm đầu tiên sau khi được chẩn đoán10-12 và tiền sử đợt cấp là yếu tố dự đoán mạnh nhất về nguy cơ tương lai12.
ĐỢT CẤP LIÊN QUAN ĐẾN SUY GIẢM CHẤT LƯỢNG CUỘC SỐNG VÀ TĂNG LO ÂU, TRẦM CẢM Ở BỆNH NHÂN BPTNMT20,21
- Đợt cấp trung bình - nặng làm suy giảm đáng kể chất lượng cuộc sống của bệnh nhân BPTNMT20.
- Các đợt cấp BPTNMT thường không được phòng ngừa hợp lý, và bị điều trị dưới mức dù gây ra gánh nặng lâm sàng và kinh tế đáng kể6.
- BPTNMT ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe tâm lý của bệnh nhân. Và điều này có thể dẫn tới tăng tỉ lệ lo âu, trầm cảm ở bệnh nhân BPTNMT hơn dân số chung21.
CHỈ 1 ĐỢT CẤP BPTNMT CÓ THỂ GÂY SUY GIẢM CHỨC NĂNG HÔ HẤP3,4
- Một đợt cấp trung bình liên quan đến tăng 21% nguy cơ đợt cấp nặng trong tương lai4. Một đợt cấp trung bình cũng cho thấy tăng gấp đôi tốc độ sự suy giảm chức năng hô hấp3.
ĐỢT CẤP BPTNMT CÓ THỂ LÀM TĂNG NGUY CƠ TIM MẠCH VÀ ĐỘT QUỴ22,23
- Bệnh lý tim mạch và BPTNMT thường song hành cùng nhau, bệnh tim mạch đồng mắc làm tăng nguy cơ tử vong ở bệnh nhân BPTNMT.
- Tử vong do tim mạch là một trong những nguyên nhân thường gặp ở bệnh nhân BPTNMT.
- Nghiên cứu trên 25.857 bệnh nhân BPTNMT cho thấy tăng gấp đôi nguy cơ nhồi máu cơ tim trong vòng 5 ngày sau đợt cấp nặng, và tăng 40% nguy cơ đột quỵ trong vòng 10 ngày sau đợt cấp trung bình.
TĂNG CƯỜNG TƯ VẤN VÀ QUẢN LÝ
BỆNH NHÂN BỆNH PHỔI TẮC NGHẼN MẠN TÍNH
BỆNH NHÂN BỆNH PHỔI TẮC NGHẼN MẠN TÍNH
TÀI LIỆU THAM KHẢO:
1.
https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/chronic-obstructive-pulmonary-disease-(copd);
2. The PUMA study. Respirology. 2016;21(7):1227-1234. doi:10.1111/resp.12834;
3. Halpin DMG, et al. Respir Med. 2017;128:85 –91.
4. Rothnie KJ, et al. Am J Respir Crit Care Med. 2018;198(4):464–471;
5. Trappenburg et al. BMC Pulmonary Medicine 2011,11:43;
6. Singh D et al. International Journal of Chronic Obstructive Pulmonary Disease 2021:16
3009–30164;
7. Barnes N, et al. BMC Pulm Med. 2013;13:54;
8. Pavord ID, et al. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 2016;11(special issue):21-30;
9. GOLD 2023;
10. Hoogendoorn M, et al. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 2017;12:3183-3194.
11. Tashkin DP, et al. N Engl J Med. 2008;359(15):1543-1554.
12. Hurst JR, et al. N Engl J Med. 2010;363(12):1128-1138;
13. ClinicalTrials.gov. NCT00292552. Last date of access: December 2021;
14. Wallace AE, et al. J Manag Care Spec Pharm. 2019;25(2):205-217;
15. Koblizek V, et al. Eur Respir J. 2017;49(5):1601446;
16. Jones PW, et al. Am J Respir Crit Care Med. 2015;191:A2532.
17. Matsunaga K, et al. Respir Investig. 2015;53(2):82-85;
18. Suissa S, et al. Thorax. 2012;67:957-963;
19. Ho TW, et al. PLoS ONE. 2014;9(12):e114866;
20. Roche N, et al. Eur Resp J. 2017;50:OA1487.
21. Kania A, et al. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 2018;13:1613-1621;
22. Rothnie KJ et al. Ann Am Thorac Soc. 2018 Aug;15(8):935-946. doi:
10.1513/AnnalsATS.201710-815OC. PMID: 29723057; PMCID: PMC6322039;
23. Lindberg A et al. Respir Med. 2015;109:88–95;
24. Han, et al. Lancet Respir Med. 2017:5(8):619-626;
25. Bourbeau J, et al. Thorax. 2008;63:831-838.
26. Wedzicha JA, et al. Respir Care. 2003;48(12):1204-1215;
27. Dalal AA, et al. Respir Res. 2012;13(1):41
28. Diette GB, et al. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 2015;10:415-422;
29. Coutinho AD, et al. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 2016;11:1223 –1231;
30. Müllerová H, et al. BMJ Open. 2014;4(12):e006171;
31. Bafadhel M, et al. Lancet Respir Med. 2018;6:117-126;
32. Dransfield MT, et al. Am J Respir Crit Care Med. 2017;195(3):324-330.
33. Watz H, et al. Respir Res. 2018;19(1):251; 34. Westerik JAM, et al. Respir Res. 2017;18:31
Sổ tay Bệnh nhân Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính:
1. GOLD Patient Guide 2019 2. Jones PW, Watz H, Wouters EF, Cazzola M. COPD: the patient perspective. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 2016;11(Spec Iss):13-20. doi:10.2147/COPD.S85977 3. Chronic obstructive pulmonary disease (COPD). nhs.uk. Reviewed September 20, 2019. Accessed January 2021. Available at: https://www.nhs.uk/conditions/chronic-obstructive-pulmonary-disease-copd/ 4. COPD | NHLBI, NIH. Accessed January 2021. Available at: https://www.nhlbi.nih.gov/health-topics/copd 5. Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính – BYT 2023 6. https://www.lung.org/lung-health-diseases/lung-disease-lookup/copd/treating/copd-medications 7. Piquet J, Chavaillon J-M, David P, Martin F, Blanchon F, Roche N. High-risk patients following hospitalisation for an acute exacerbation of COPD. Eur Respir J. 2013;42(4):946-955. doi:10.1183/09031936.00180312 8. Ho T-W, Tsai Y-J, Ruan S-Y, et al. In-hospital and one-year mortality and their predictors in patients hospitalized for first-ever chronic obstructive pulmonary disease exacerbations: a nationwide population-based study. Bai C, ed. PLoS One. 2014;9(12):e114866. doi:10.1371/journal.pone.0114866 9.. Donaldson GC, Hurst JR, Smith CJ, Hubbard RB, Wedzicha JA. Increased risk of myocardial infarction and stroke following exacerbation of COPD. Chest. 2010;137(5):1091-1097. doi:10.1378/chest.09-2029 10. Lareau S, Moseson E, Slatore CG. Exacerbation of COPD. Am J Respir Crit Care Med. 2018;198:21-22 11. Vestbo J, Hurd SS, Agustí AG, et al. Global Strategy for the Diagnosis, Management, and Prevention of Chronic Obstructive Pulmonary Disease: GOLD Executive Summary. Am J Respir Crit Care Med. 2013;187(4):347-365. doi:10.1164/rccm.201204-0596PP
Sổ tay Bệnh nhân Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính:
1. GOLD Patient Guide 2019 2. Jones PW, Watz H, Wouters EF, Cazzola M. COPD: the patient perspective. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 2016;11(Spec Iss):13-20. doi:10.2147/COPD.S85977 3. Chronic obstructive pulmonary disease (COPD). nhs.uk. Reviewed September 20, 2019. Accessed January 2021. Available at: https://www.nhs.uk/conditions/chronic-obstructive-pulmonary-disease-copd/ 4. COPD | NHLBI, NIH. Accessed January 2021. Available at: https://www.nhlbi.nih.gov/health-topics/copd 5. Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính – BYT 2023 6. https://www.lung.org/lung-health-diseases/lung-disease-lookup/copd/treating/copd-medications 7. Piquet J, Chavaillon J-M, David P, Martin F, Blanchon F, Roche N. High-risk patients following hospitalisation for an acute exacerbation of COPD. Eur Respir J. 2013;42(4):946-955. doi:10.1183/09031936.00180312 8. Ho T-W, Tsai Y-J, Ruan S-Y, et al. In-hospital and one-year mortality and their predictors in patients hospitalized for first-ever chronic obstructive pulmonary disease exacerbations: a nationwide population-based study. Bai C, ed. PLoS One. 2014;9(12):e114866. doi:10.1371/journal.pone.0114866 9.. Donaldson GC, Hurst JR, Smith CJ, Hubbard RB, Wedzicha JA. Increased risk of myocardial infarction and stroke following exacerbation of COPD. Chest. 2010;137(5):1091-1097. doi:10.1378/chest.09-2029 10. Lareau S, Moseson E, Slatore CG. Exacerbation of COPD. Am J Respir Crit Care Med. 2018;198:21-22 11. Vestbo J, Hurd SS, Agustí AG, et al. Global Strategy for the Diagnosis, Management, and Prevention of Chronic Obstructive Pulmonary Disease: GOLD Executive Summary. Am J Respir Crit Care Med. 2013;187(4):347-365. doi:10.1164/rccm.201204-0596PP